คืบหน้า! “ยาฮอร์โมน” สำหรับ ปชช. – คนข้ามเพศ “บัตรทอง” เบื้องต้น สปสช และราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์มอบ “Thai-PATH ตั้งต้นทำไกด์ไลน์การให้บริการ และแนวทางการเบิกจ่าย ก่อนนำเสนอการรับรองจากราชวิทยาลัยที่เกี่ยวข้อง ด้านเครือข่ายกลุ่มคนข้ามเพศ เผย คุยกับ เลขาฯ สปสช. แล้ว คาดมีการนำร่องให้บริการก่อนใน “ศูนย์บริการชุมชน
จากที่สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) จะมีการประชุมร่วมกับราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย และสมาคมเพื่อการพัฒนาสุขภาพบุคคลข้ามเพศและเพศหลากหลาย (Thai-PATH) ในวันที่ 4 ก.พ. 2568 เพื่อหารือร่วมกันเกี่ยวกับแนวทางการปฏิบัติ โดยเฉพาะในกรณีเตรียมการหากจะมีการนำยาฮอร์โมน มาเป็นสิทธิประโยชน์สำหรับกลุ่มคนข้ามเพศ นั้น
ณชเล บุญญาภิสมภาร อุปนายกสมาคม Thai-PATH และผู้รับผิดชอบโครงการข้ามเพศมีสุข
ล่าสุด ณชเล บุญญาภิสมภาร อุปนายกสมาคม Thai-PATH และผู้รับผิดชอบโครงการข้ามเพศมีสุข ซึ่งได้เข้าร่วมในการประชุมดังกล่าวด้วย ให้ข้อมูลกับ “The Coverage” ถึงผลการประชุมว่า ทางราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์ฯ ให้ใช้แนวทางการปฏิบัติเพื่อจัดบริการยาฮอร์โมนเพื่อการยืนยันเพศ (Guide line) ที่จัดทำขึ้นโดยสมาคม Thai-PATH เป็นหลักในการดำเนินงาน ซึ่งจะต้องผ่านกระบวนการ และขั้นตอนพิจารณาจากราชวิทยาลัย ที่เกี่ยวข้องเป็นลำดับต่อไป โดยทางสมาคม Thai-PATH ต้องเร่งจัดทำแนวทางการปฏิบัติฯ รวมทั้งจัดทำแนวทางการเบิกจ่ายเงินตามสิทธิประโยชน์ (Protocol) ร่วมกับ สปสช. ให้เสร็จเร็วที่สุด
ทั้งนี้ ภายหลังการจัดทำแนวทางการปฏิบัติฯ เสร็จ ต้องนำเนื้อหาส่งให้ทางราชวิทยาลัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์ฯ ราชวิทยาลัยศัลยแพทย์ฯ ราชวิทยาลัยจิตแพทย์ฯ ฯลฯ เพื่อให้ช่วยให้ความเห็น และให้การรับรอง ต่อไป
ณชเล กล่าวต่อไปว่า หากบริการดังกล่าวถูกบรรจุลงไปในสิทธิประโยชน์ในระบบบัตรทอง และเริ่มมีการให้บริการ ทางสมาคมฯ และภาคประชาชนที่ขับเคลื่อนเรื่องนี้ จะมีการตรวจสอบและติดตามข้อติดขัด และอุปสรรคที่กลุ่มคนข้ามเพศได้รับจากการเข้ารับบริการ เพื่อรวบรวมข้อมูลเหล่านั้น จัดทำเป็นรายงานเพื่อนำไปสู่การปรับปรุงต่อไป
การเข้าถึงบริการฮอร์โมน
เนื่องจากปัจจุบันกลุ่มคนข้ามเพศในหลายพื้นที่ยังไม่สามารถเข้าถึงบริการด้านนี้ได้ทั้งหมด เพราะหน่วยบริการต่างๆ ยังคงกระจุกตัวอยู่ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร และตามหัวเมืองใหญ่ เช่น จ.ขอนแก่น จ.เชียงใหม่ ฯลฯ ดังนั้น เมื่อมีบริการยาฮอร์โมนเพื่อการยืนยันเพศในระบบบัตรทองแล้ว ประชาชนทั่วไปที่อาจจะไม่ได้อาศัยอยู่ตามหัวเมืองต่างๆ เหล่านี้ ก็ควรจะเข้าถึงบริการได้โดยง่ายเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม เมื่อวันที่ 3 ก.พ. 2568 ที่ทางเครือข่ายคนข้ามเพศมีสุข ได้เข้าพบ นพ.จเด็จ ธรรมธัชอารี เลขาธิการ สปสช. เพื่อขอบคุณในความพยายามที่จะผลักดันให้ยาฮอร์โมนสำหรับคนข้ามเพศเป็นสิทธิโยชน์ในระบบบัตรทองนั้น ก็ได้แจ้งไปยังเลขาธิการ สปสช. แล้วว่า ภาคประชาชนมีความยินดีที่จะทำงานร่วมกับ สปสช. และภาคีอื่นๆ เพื่อที่จะทำให้แน่ใจว่าเครือข่ายข้ามเพศมีสุขในประเทศไทย สามาถเข้าถึงบริการเหล่านี้ได้อย่างทั่วถึง
“เพราะองค์กรภาคประชาชนหลายองค์กร หรือที่เรียกว่าศูนย์บริการชุมชน มีการทำหน้าที่จัดบริการที่เกี่ยวกับสุขภาพทางเพศ การป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และเอชไอวี (HIV และ AIDS) แก่ผู้มีความหลากหลายทางเพศ และคนข้ามเพศอยู่แล้ว ทั้งยังได้ขึ้นทะเบียนเป็นหน่วยบริการตาม มาตรา 3 ของ สปสช. เช่น สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย มูลนิธิซิสเตอร์ มูลนิธิเอ็มพลัส มูลนิธิเพื่อนพนักงานบริการ ฯลฯ ต่างมีจุดบริการที่กระจายตัวอยู่ทั่วประเทศ โดยที่ผ่านมานอกจากให้บริการ สุขภาพเกี่ยวกับสุขภาพทางเพศแล้ว ยังมีบริการให้คำปรึกษา การตรวจวัดระดับฮอร์โมนให้กับกลุ่มคนข้ามเพศ โดยเฉพาะผู้หญิงข้ามเพศเป็นบริการเพิ่มเติมโดยไม่ได้รับการเบิกจ่ายมาก่อนหน้านี้อีกด้วย
“เรามองว่าหน่วยบริการเหล่านี้ มีศักยภาพในการเป็นตัวกลางระหว่างผู้จัดบริการกับผู้รับบริการ เพื่อให้บริการด้านยาฮอร์โมนแก่คนข้ามเพศได้แบบเดียวกับที่ให้บริการด้านสุขภาพทางเพศและเอชไอวี คือมารับบริการเบื้องต้นที่หน่วยบริการชุมชน และมีการประสานงานส่งต่อเพื่อได้รับฮอร์โมนจากหน่วยบริการสุขภาพของรัฐ” อุปนายกสมาคม Thai-PATH กล่าว
กฤติมา สมิทธิ์พล หัวหน้าคลินิกแทนเจอรีน สถาบันเพื่อการวิจัยและนวัตกรรมด้านเอชไอวี (IHRI)
ด้าน กฤติมา สมิทธิ์พล หัวหน้าคลินิกแทนเจอรีน สถาบันเพื่อการวิจัยและนวัตกรรมด้านเอชไอวี (IHRI) ให้ข้อมูลกับ “The Coverage” เพิ่มเติมด้วยว่า จากการได้มีโอกาสพูดคุย และร่วมหารือกับทางเลขาธิการ สปสช. คาดว่าจะให้ศูนย์สุขภาพชุมชน ซึ่งเป็นหน่วยบริการทางสุขภาพแก่กลุ่มคนข้ามเพศ ที่ขึ้นทะเบียนเป็นหน่วยบริการ มาตรา 3 กับ สปสช. เป็นพื้นที่นำร่อง สำหรับการนำยาฮอร์โมนมาให้ผู้รับบริการ เพื่อใช้เป็นต้นแบบให้กับหน่วยบริการทั่วประเทศต่อไป ซึ่งจะมีการพูดคุยถึงรายละเอียดกับทางผู้บริหาร สปสช. อีกครั้ง ในสัปดาห์หน้า
CR.thecoverage