Cis หรือ คนตรงเพศ ย่อมาจาก Cisgender (ออกเสียงว่า sis-gender หรือแค่ ซิส) เป็นคำที่หมายถึงเพศใดก็ตามที่คุณเป็นอยู่ในปัจจุบัน คนที่มีรสนิยมตรงกับบรรทัดฐานของสังคม บุคคลที่มีเพศสภาพเหมือนกับเพศสรีระ เพศทางชีววิทยาเมื่อแรกเกิด ถูกเรียกเป็นไปตามเพศกำเนิดว่า คุณเป็นเด็กผู้ชายหรือเด็กผู้หญิง จากแพทย์หรือพ่อแม่ของคุณ
Cis อาจเป็นผู้ชายหรือผู้หญิงก็ได้
เพราะเพศเหล่านี้เป็นเพศที่แพทย์เรียกตั้งแต่แรกเกิด เพศของบุคคลนั้นแตกต่างจากเรื่องเพศของพวกเขา ดังนั้น คุณจึงสามารถเป็นเพศเดียวกันและเป็นชาย เกย์ เลสเบี้ยน ไบเซ็กชวล เควียร์ หรือเรื่องทางเพศอื่นๆ ได้ เช่นเดียวกับที่คุณสามารถเป็นทรานส์และเรื่องเพศอื่นๆ ได้เช่นกัน Cis เดิมทีใช้เป็นคำนำหน้า เช่นเดียวกับที่ Trans มีและมาจากภาษาละตินที่มีความหมายว่า "อยู่ด้านเดียวกับ" ซึ่งเป็นคำตรงข้ามกับ trans จากภาษาละติน “อยู่ฝั่งตรงข้ามกับ”
คำเหล่านี้ถูกนำมาใช้ในสาขาวิชาวิทยาศาสตร์มานานหลายศตวรรษ เช่น ในสาขาเคมี ภูมิศาสตร์ และพันธุศาสตร์ เคมีใช้คำว่า trans และ cis เพื่อพูดถึงการจัดเรียงของไอโซเมอร์ ซึ่งเป็นโมเลกุล หรือไอออนที่มีสูตรเหมือนกันแต่มีโครงสร้างต่างกัน ใช้เพื่ออธิบายโครงสร้างของโมเลกุล และไม่ว่าอะตอมจะอยู่ด้านเดียวกับอะตอมที่คล้ายกันหรือด้านอื่น
การใช้คำเหล่านี้ซึ่งนำมาจากสาขาวิชาหรือวิชาต่างๆ เพื่ออธิบายประสบการณ์และความเข้าใจใหม่ๆ ของโลกได้ง่ายและมีหลักการ มีที่มาที่ไป คำว่า cis เพื่อพูดถึงเรื่องเพศเป็นเพียงอีกวิธีหนึ่งที่เราสามารถทำความเข้าใจและอธิบายโลกรอบตัวเราได้ สิ่งสำคัญคือต้องใช้ช่องว่างระหว่าง cis, trans และคำที่แนบมาด้วย เช่น ผู้หญิง cis และผู้หญิงข้ามเพศ ในคำไทยที่อาจใกล้เคียงคือ ชายจริงหญิงแท้ แต่ความหมายนั้นอาจไม่ได้ครอบคลุมความหมายของคำว่า Cis ได้อย่างแท้จริง
ทำไมเราต้องมีคำว่า Cis (คนตรงเพศ)
คำว่า cis มีอยู่เพื่อเติมเต็มช่องว่างที่อาจมีในภาษา และก่อนหน้านี้คนจะเข้าใจความหมายว่าหมายถึง 'ปกติ' หรือ 'ทั่วไป' ซึ่งทำให้ทรานส์กลายเป็น 'ผิดปกติ' หรือ 'แปลก' แม้ว่าทรานส์ถูกใช้และคนเข้าใจมากกว่า แต่การที่ระบบุความหมายว่า ปกติ ก็อาจมีความหมายแฝงในการดูหมิ่นทรานส์ได้ การมีคำที่เจาะจงหมายความว่าภาษาของเราไม่เพียงแต่เฉพาะเจาะจงเท่านั้น แต่ยังให้คุณค่าที่เป็นกลาง และไม่ควรทำให้รู้สึกมีการแบ่งแยกเพศ การรู้จักคำว่าทรานส์กับซิส อาจเป็นเพียงแค่ทฤษฎีที่เป็นความรู้เรื่องเพศ ถ้าจะใช้คำนี้แบ่งแยกเพศควรใช้ในการแบ่งปันประสบการณ์และหาจุดร่วมกันในประสบการณ์ของแต่กลุ่ม เพื่อนความเข้าใจที่ถูกต้อง
Cisgenderism คืออะไร?
Cisgenderism ทำให้เกิดโรคหรือปฏิเสธเพศของคนที่มีรสนิยมไม่ตรงกับบรรทัดฐานของสังคม สิ่งนี้สามารถส่งผลกระทบต่อทุกคน ไม่ว่าจะเป็นทรานส์และ cis เนื่องจากอาจทำให้เกิดความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง สร้างอคติต่อเพศของตนเองหรือของผู้อื่นได้ cisgenderism สามารถก่อให้เกิดอันตรายในรูปแบบที่ละเอียดอ่อนและเปิดเผยได้หลายประการ รวมถึงการถูกเพื่อนและครอบครัวปฏิเสธ การรุกรานเล็กๆ น้อยๆ การใช้ภาษาที่ไม่ถูกต้อง สร้างความเชื่อและความเข้าใจแบบผิดๆ และการที่ไม่สารมารถเข้าถึงการดูแลรักษาทางการแพทย์ตามความต้องการ สร้างความเกลียดกลัวต่อคนที่มีความหลากหลายทางเพศ cisgenderism สามารถแก้ไขได้ด้วยการศึกษา การเปิดรับประสบการณ์และข้อเท็จจริงของผู้อื่น การเรียนรู้เพิ่มเติมในเรื่องเพศจึงเป็นเรื่องที่เราต้องคอยหมั่นศึกษา เพราะยังต้องใช้เวลาและชุดประสบการณ์ประกอบไปด้วยกันตลอด ไม่หยุดนิ่งมีความหมายที่ตายตัว
อ้างอิงจาก:
หลากหลายโฉมหน้าของ เพศสภาพ ในปัจจุบัน โดย National Geographic Thailand
Countries Supporting Gender Affirmation Related Procedures for the transgender community members : Alliance India