การยืนยันเพศสภาพคืออะไร?

การยืนยันเพศสภาพ (Gender Affirmation) 

คำที่ใช้เรียกการกระทำและความเป็นไปได้ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิต การใช้ชีวิต ดำรงอยู่ และการเติบโตทางสังคมในฐานะการได้เป็นเพศที่แท้จริงที่เราเลือกเอง การยืนยันเรื่องเพศสภาพสำหรับทรานส์แต่ละคนนั้น มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและขึ้นอยู่กับสิ่งที่ยืนยันเป็นการส่วนตัว สิ่งที่รู้สึกปลอดภัยที่จะทำ และสิ่งที่เข้าถึงได้ในสวัสดิการต่างๆ รวมทั้งความเอื้ออำนวยในการดูแลสิทธิของคนกลุ่มนี้แต่ละประเทศ รูปแบบการดูแลสุขภาพ 'การยืนยันเพศ' จึงเกี่ยวข้องกับเรื่องเกี่ยวกับการรับรู้และยอมรับทรานส์ในสังคมคนเพศสภาพทั่วไป

เรื่องนี้มักถูกเข้าใจผิดว่า เป็นเรื่องความต้องการใช้ฮอร์โมนและการผ่าตัดแปลงเพศสำหรับทรานส์เพียงเท่านั้น ซึ่งในความเป็นจริงนั้นแตกต่างออกไปมาก เพราะจริงเรื่องนี้คือสิทธิการดูแลขั้นพื้นฐาน เพราะทรานส์จำนวนมากจะพบจากรายงานว่ามีอุปสรรคสำคัญในการเข้าถึงการรักษาพยาบาล และสิทธิของคนข้ามเพศในสวัสดิการของรัฐ สำหรับเยาวชนทรานส์ การสนับสนุนและยืนยันเพศสภาพ เป็นสิ่งที่จะช่วยพวกเขาในการยืนยันเพศของตนในสังคม (ด้วยชื่อ คำสรรพนาม และการแสดงออก) ซึ่งปัญหานี้ในไทยยังพบอยู่มากในเรื่องความเข้าใจ และปฏิบัติอย่างไม่ถูกต้องต่อคนที่เป็นทรานส์ หน่วยงานที่ดูแลสุขภาพ รวมถึงสวัสดิการรัฐต่างๆ ยังจำเป็นที่จะต้องมีให้กับคนกลุ่มนี้เช่นกัน ยกตัวอย่าง ประเทศสวีเดน หนึ่งในประเทศแรกๆ ของโลกที่นับรวมขั้นตอนในการเปลี่ยนแปลงเพศ ทั้งศัลยกรรม รวมถึงการแปลงเพศ ให้อยู่ในสวัสดิการรัฐตั้งแต่ปี 1960 แต่เมื่อเวลาผ่านไปในปี 2022 สวีเดนกลับเดินถอยหลังก้าวใหญ่ในประเด็นดังกล่าว โดยไม่อนุญาตให้ผู้เยาว์รับการบำบัดด้วยฮอร์โมนกับเหตุผลว่า “ความไม่แน่นอนในความรู้ต่อการเรียกร้องความระมัดระวัง” ซึ่งเป็นเหตุผลที่ไม่ใช่ทุกคนจะเห็นด้วย

หนึ่งในเหตุผลสำคัญที่เกิดการเรียกร้องให้มีการแก้ไขเรื่องนี้ คือ Gender Dysphoria หรือความทุกข์จากความไม่ลงรอยกันระหว่างอัตลักษณ์ทางเพศ การแสดงออกทางเพศสภาพ กับเพศกำเนิด ในชุมชนคนข้ามเพศนั้นเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องพูดถึง เนื่องจากภาวะดังกล่าวส่งผลเสียต่อคนหนึ่งคนได้หลากหลายแง่มุม เช่น ภาวะซึมเศร้า ความวิตกกังวล และการตัดขาดจากสังคม ในงานวิจัยเกี่ยวข้องกับความต้องการจบชีวิตตัวเอง โดยมหาวิทยาลัยการแพทย์เบย์เลอร์ ฮิวสตัน สหรัฐอเมริกา พบว่ากลุ่มตัวอย่างที่มีอาการ Gender Dysphoria มีโอกาสที่จะมีความคิดจบชีวิตตัวเองลงสูงกว่าคนอื่นๆ

ทรานส์ยืนยันเพศสภาพของตนเองได้อย่างไร?

ปัจจุบันยังจะมีความเชื่อผิดๆ ในเรื่องทั่วๆไปว่าการยืนยันเพศสภาพหรือขั้นตอนในการเปลี่ยนแปลงเพศ เป็นเรื่องที่เป็นเรื่องที่ยึดหลักการศัลยกรรม การแปลงเพศ เพียงเท่านั้น แต่ในความเป็นจริง เรายืนยันเพศสภาพของเราด้วยวิธีต่างๆ มากมาย ไม่มีวิธีที่ถูกหรือผิดในการสนับสนุนและยืนยันเพศของกลุ่มคนที่มีความหลายทางเพศ โดยเฉพาะในกลุ่มทรานส์

การยืนยันทางเพศสภาพ เป็นคำที่เราอยากให้ใช้แบบทางการ แทนการเข้าสู่กระบวนการรักษาการเปลี่ยนเพศหรือการแปลงเพศ เพื่อสะท้อนให้เห็นภาพรวมของกระบวนการ สร้างความเข้าใจได้มากกว่า การเฉพาะเจาะจงไปทางใดทางหนึ่งตามอัตลักษณ์ทางเพศของเรา

การยืนยันเพศสภาพเป็นเรื่องสำคัญสำหรับทรานส์มาก ในทางปฏิบัติต่อบุคคลหนึ่งที่เขาควรได้รับการปฏิบัติตามสิทธิที่เขาควรพึงได้ ในฐานะมนุษย์หนึ่งคนกับเพศที่เขาเลือก ถึงแม้ว่าคนจำนวนมากทั้งทรานส์เอง รวมไปถึงชายจริงหญิงแท้ จะมองว่าปัญหาของทรานส์เป็นเพียงกลุ่มน้อย การเอื้อประโยชน์ให้คนกลุ่มนี้เป็นการแทรกแซงทางการแพทย์ ซึ่งแท้จริงแล้วเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่คนหนึ่งคน ไม่ว่าจะเป็นเพศไหนควรได้รับการดูแลอย่างเท่าเทียมกัน

มีรายงานจาก Countries supporting gender affirmation related procedures for transgender community members โดยองค์กรอิสระ Alliance India รวบรวมวิธีการที่ประเทศต่างๆ สนับสนุนการเปลี่ยนและยืนยันเพศสำหรับคนข้ามเพศ มีผลสรุปว่าการผ่าตัดแปลงเพศนั้น เป็นเพียงหนึ่งในประเด็นหนึ่งในอีกหลายประเด็นที่ยังต้องการพูดคุย ไม่ใช่ประเด็นสุดท้าย ซึ่งการยืนยันเพศสภาพ ได้แบ่งสิ่งนี้ออกเป็นส่วนต่างๆ การยืนยันด้านสังคม การแพทย์ และกฎหมาย

การยืนยันทางสังคม อธิบายถึงวิธีที่เราแนะนำตัวตนที่แท้จริง ที่เราเลือกสู่คนรอบตัว ในที่นี้อาจหมายถึงรูปแบบการยืนยันที่คุณสามารถทำได้โดยไม่ต้องเกี่ยวข้องกับใคร แค่คุณบอกตัวเองก็เพียงพอ และคุณสามารถเปลี่ยนแปลงตัดสินใจการยืนยันนั้นในภายหลังได้ เช่น การเริ่มใช้ชื่อและสรรพนามที่คุณเลือกได้ การออกมาสวมเสื้อผ้าในรูปแบบต่างๆ หรือปรับเปลี่ยนรูปร่างของคุณ ตัดผมหรือโกนผม การใช้เสียงของคุณ และอื่นๆ การยืนยันทางสังคมยังรวมถึงการเล่นกีฬา การไปทำงาน และการมีส่วนร่วมในชีวิต ในฐานะคนหนึ่งคนในสังคม สิ่งนี้มีทั้งข้อดีและข้อเสีย เพราะเกี่ยวข้องไปกับการรับรู้ของคนทั่วไปที่อาจจะมีผลต่อตัวเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเราเริ่มเปิดเผยตัวตนในช่วงแรก จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ควรมีคนที่เข้าใจ สนับสนุนและเป็นพันธมิตรที่ดีในช่วงเวลานี้

การยืนยันทางการแพทย์ อธิบายถึงรูปแบบการยืนยันที่เราอาจทำโดยได้รับความช่วยเหลือจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ รวมถึงการใช้ฮอร์โมน เช่น เอสโตรเจน เทสโทสเตอโรน หรือโปรเจสเตอโรน หรือการกดฮอร์โมน หรือมีการผ่าตัด เช่น การผ่าตัดหน้าอก การผ่าตัดอวัยวะเพศ, การทำศัลยกรรมใบหน้า หรืออื่นๆ ตัวอย่างในบางประเทศ เช่น ประเทศออสเตรเลีย มีการสนับสนุนค่าใช้จ่ายสำหรับการแปลงเพศเพียงระดับหนึ่งเท่านั้น และเนื่องจากการขาดแคลนบุคลากรที่สามารถผ่าตัดได้ รวมถึงการแปลงเพศต้องทำผ่านโรงพยาบาลเอกชนเท่านั้น คนข้ามเพศจำนวนมากจึงมีราคาจ่ายที่สูงมากๆ หรือในบางกรณีที่มีประกันสุขภาพรองรับการผ่าตัดดังกล่าวก็ต้องไปผ่าตัดที่ต่างประเทศที่ราคาค่าทำถูกกว่า หนึ่งในนั้นคือประเทศไทย

การยืนยันทางกฎหมาย หมายถึงการยืนยันเพศของคุณเมื่อเข้าทำงานกับระบบกฎหมาย เข้าสู่ระบบสวัสดิการแห่งรัฐ รวมถึงการเปลี่ยนชื่อ คำนำหน้าชื่อ หรือเครื่องหมายระบุเพศในที่ทำงาน โรงเรียน หรือในรูปแบบบัตรประจำตัว สิทธิ์ของคุณในสภาพแวดล้อมต่างๆ และการยืนยันขณะทำงานภายในระบบ เช่น ตำรวจ เรือนจำ และการเข้าเมือง ในหลายประเทศยังตีความสิทธิของคนข้ามเพศคับแคบเกินไป และไม่ครอบคลุม สิทธิของคนข้ามเพศที่ดีควรมาจากสวัสดิการแห่งรัฐ แต่ในหลายประเทศมีสิทธิและสวัสดิการ แต่อคติทางสังคมยังคงมีอยู่ ดังนั้นการยืนยันเพศยังจำเป็นที่จะต้องได้รับการสนับสนุนในทุกด้าน ให้สอดคล้องกัน และยังคงมีการปรับเปลี่ยนอยู่เสมอ ซึ่งอาจจะต้องใช้เวลาทั้งชีวิตของคนๆหนึ่งที่จะสร้างเข้าใจ และการยอมรับสิ่งเหล่านี้ได้อย่างแท้จริง

มีแต่ทรานส์ไหม? ที่ต้องการสนับสนุนและยืนยันเพศสภาพ

แม้ว่าเราจะอธิบายหลายสิ่งหลายอย่างว่าเป็นวิธีที่ทรานส์สามารถยืนยันเพศสภาพของตนได้ แต่สำหรับหลายๆ คนแล้ว ในสายตาของคนทั่วไปทรานส์ยังถูกมองว่าเป็นคนส่วนน้อย เป็นแค่คนชายขอบที่ไม่ได้รับความเท่าเทียมอย่างแท้จริง 'การยืนยันเพศ' โดยปกติจะใช้เฉพาะกับคนข้ามเพศ และคนหลากหลายทางเพศเท่านั้น แต่คนทุกคนที่ไม่ได้ระบุบการเปลี่ยนแปลงเพศล้วนต้องการได้รับการสนับสนุนในเรื่องเพศสภาพด้วยทั้งนั้น ยกตัวอย่างง่ายๆ เช่น การเลือกซื้อเสื้อผ้าหรือเครื่องสำอางที่ทำให้อาจจะทำให้ความรู้สึกดีขึ้น การออกกำลังกาย เข้ายิม ทำศัลยกรรมพลาสติกหรือทรีทเมนท์เสริมความงาม การได้อยู่อาศัยและพื้นที่ทำงาน และอื่นๆ ทั้งหมดนี้ชายจริงหญิงแท้มักไม่เห็นว่าสิ่งเหล่านี้เป็นรูปแบบหนึ่งของ 'การยืนยันเพศ' อยู่ในทุกกิจวัตร ทุกการกระทำ เนื่องจากคนทั่วไป ไม่ได้รู้สึกขัดแย้งในสิ่งที่ปฎิบัติกับความรู้สึกภายในจิตใจ ในการตัดสินใจเรื่องต่างๆ ด้วยเหตุผลที่ว่า เพศสภาพเราเหมาะสม หรือถูกต้องต่อสิ่งที่เราจะตัดสินใจทำในชีวิตประจำวันหรือไม่

เพราะฉะนั้นสิทธิของคนข้ามเพศจึงเป็นสิ่งสำคัญที่คนทั่วไปควรเข้าใจ ตระหนักรู้ การสนับสนุนการเข้าถึงการดูแลสุขภาพที่ฟรีและทันท่วงที ในเพศที่เขาเลือกได้เอง ความเป็นอิสระ และเข้าถึงทางการแพทย์ การยืนยันเพศสภาพจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานสำหรับทรานส์สำหรับทุกคน

อ้างอิงจาก:

TransHub : 101 Let's learn about the basics
Countries Supporting Gender Affirmation Related Procedures for the transgender community members : Alliance India