เปิดรายชื่อประเทศที่มีกฎหมายสมรสเท่าเทียม ขณะที่ประเทศไทยเป็นชาติแรกของอาเซียน แห่งที่ 2 ของเอเชีย และประเทศที่ 37 ของโลก
วันที่ 27 มี.ค. 2024 ถือเป็นวันสำคัญของประวัติศาสตร์ชาติไทย เมื่อสภาผู้แทนราษฎรมีมติเห็นชอบผ่านร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศในที่สุด หลังมีการเรียกร้องและต่อสู้มานานหลายสิบปี
ความเคลื่อนไหวที่จะยกระดับสิทธิมนุษยชนในบ้านเรานี้ ทำให้ประเทศไทยกลายเป็นชาติแรกของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) เป็นแห่งที่ 2 ของทวีปเอเชีย และแห่งที่ 37 ของโลก ที่จะมีกฎหมายสมรสเท่าเทียม
ประเทศที่ผ่านร่างและบังคับใช้กฎหมายดังกล่าวไปแล้วมีดังนี้
- เนเธอร์แลนด์
ประเทศแรกในโลกที่มีกฎหมายสมรสเท่าเทียม โดยรัฐสภาผ่านร่างกฎหมายตั้งแต่เดือน ธ.ค. 2000 หรือมากกว่า 20 ปีก่อน และมีผลบังคับใช้ในเดือน เม.ย. ปีถัดมา ถือเป็นผู้บุกเบิกการตั้งกฎหมายสมรสเท่าเทียมขึ้นมา - เบลเยียม
เพื่อนบ้านของเนเธอร์แลนด์ตามมาติด ๆ ในปี 2003 หลังมติในรัฐสภาได้รับคะแนนโหวตท่วมท้นเห็นชอบผ่านร่างกฎหมาย และบังคับใช้ในปีเดียวกันนั้น โดยให้สิทธิเทียบเท่าคู๋รักเพศตรงข้ามทุกประการ - สเปน
การผลักดันให้มีกฎหมายสมรสเท่าเทียมเริ่มขึ้นในปี 2004 จนปีถัดมารัฐสภาของได้ผ่านร่างกฎหมายในปลายเดือน มิ.ย. 2005 แลมีผลบังคับใช้อย่างเป็นทางการในต้นเดือน ก.ค. - แคนาดา
ความจริงบางพื้นที่และบางรัฐของแคนาดาผ่านร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมมาตั้งแต่ปี 2023 แล้วในลักษณะของการยื่นเรื่องต่อศาลให้ตัดสินอนุมัติการสมรสของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศ และได้รับการรับรองเป็นกฎหมายระดับชาติที่มีผลบังคับใช้ในปี 2005 - แอฟริกาใต้
รัฐสภาแอฟริกาใต้รับรองกฎหมายสมรสเท่าเทียมเมื่อปลายเดือน พ.ย. 2006 โดยความเคลื่อนไหวนี้เกิดจากการที่ศาลรัฐธรรมนูญตัดสินว่า กฎหมายการแต่งงานก่อนหน้านี้ขัดต่อรัฐธรรมนูญ ทำให้กลายเป็นประเทศแรกและประเทศเดียวในทวีปแอฟริกาที่มีกฎหมายนี้ - นอร์เวย์
สมรสเท่าเทียมกลายเป็นเรื่องถูกกฎหมายในนอร์เวย์เมื่อวันที่ 1 ม.ค. 2009 หลังจากถูกเสนอโดยฝ่ายนิติบัญญัติในเดือน มิ.ย. ปีก่อนหน้า - สวีเดน
ประเทศนี้เปิดกว้างให้คู่รักเพศเดียวกันอยู่กินกันได้อย่างเปิดเผยตั้งแต่ปี 1995 แล้ว แต่เพิ่งมีการเสนอร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมในเดือน เม.ย. 2009 และบังคับใช้ในวันที่ 1 พ.ค. ปีเดียวกันนั้น - โปรตุเกส
รัฐสภาโปรตุเกสผ่านร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมในเดือน ม.ค. 2010 จากนั้นผ่านการพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญและสำนักประธานาธิบดีในช่วงกลางปี ก่อนจะมีผลบังคับใช้ในเดือน มิ.ย. ปีเดียวกันในที่สุด - ไอซ์แลนด์
รัฐสภาไอซ์แลนด์มีมติเป็นเอกฉันท์ เห็นชอบกฎหมายสมรสเท่าเทียมในเดือน มิ.ย. 2010 ภายใต้รัฐบาลของนายกรัฐมนตรี โจฮันนา ซิกูร์ดาร์ด็อตติช ซึ่งเป็นนายกฯ หญิงรักหญิงคนแรกของประเทศ - อาร์เจนตินา
บังคับใช้กฎหมายสมรสเท่าเทียมเมื่อ ก.ค. 2010 เป้นปรระเทศแรกในอเมริกาใต้ - เดนมาร์ก
เป็นประเทศแรกในโลกที่ยอมรับการอยู่กินกันของคนเพศเดียวกันตั้งแต่ปี 1989 ต่อมาในปี 2012 รัฐสภาผ่านร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียม และได้รับการรับรองจากสมเด็จพระราชินีนาถมาร์เกเรเธอที่ 2 - อุรุกวัย
ประเทศที่สองในอเมริกาใต้ที่ผ่านร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียม เป็นอีกหนึ่งประเทศที่ก่อนหน้านี้ยอมรับการอยู่กินกันของคู่รักเพศเดียวกัน - นิวซีแลนด์
รัฐสภานิวซีแลนด์ผ่านร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมและบังคับใช้ในปี 2013 เป็นประเทศแรกในโซนแปซิฟิก - ฝรั่งเศส
แม้จะถูกต่อต้านอย่างหนักจากฝ่ายอนุรักษ์นิยมในประเทศ แต่ในปี 2013 ฝรั่งเศสก็สามารถผ่านร่างและบังคับใช้กฎหมายสมรสเท่าเทียมได้ในที่สุด - บราซิล
สภายุติธรรมแห่งชาติมีมติยอมรับให้คู่รักเพศเดียวกันสามารถแต่งงานโดยจดทะเบียนสมรสได้ - สหราชอาณาจักร
กฎหมายสมรสเท่าเทียมมีผลบังคับใช้ในอังกฤษ เวลส์ และสกอตแลนด์ ตั้งปต่ปี 2014 ส่วนไอร์แลนด์เหนือเพิ่งมีผลบังคับใช้ในปี 2020 - ลักเซมเบิร์ก
สมรสเท่าเทียมผลทางกฎหมายตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2015 ภายใต้การสนับสนุนของ ซาเวียร์ เบ็ตเทล นายกรัฐมนตรีของประเทศที่เปิดตัวว่าเป็นเกย์ - สหรัฐฯ
มีหลายรัฐที่อนุมัติการสมรสเท่าเทียมมาตั้งแต่ปี 2003 แต่เพิ่งมีผลบังคับใช้ทั่วประเทศในเดือน มิ.ย. 2015 หลังศาลสูงสุดของประเทศตัดสินว่า ตามรัฐธรรมนูญ คู่รักเพศเดียวกันควรได้รับสิทธิในการแต่งงาน และทุกรัฐต้องยอมรับการแต่งงานทั้งหมด - ไอร์แลนด์
มีการลงประชามติเห็นชอบออกกฎหมายสมรสเท่าเทียมในปลายเดือน พ.ค. 2015 และมีผลบังคับใช้ในอีก 2 เดือนต่อมา เป็นประเทศแรกที่ได้กฎหมายนี้จากการลงคะแนนเสียงของประชาชนโดยตรง - โคลอมเบีย
ศาลรัฐธรรมนูญมีคำตัดสินว่า การแต่งงานของคู่รักเพศเดียวกันเป็นสิ่งที่ชอบด้วยกฎหมายรัฐธรรมนูญ และได้รับการรับรองเป็นกฎหมายในเดือน เม.ย. 2016 - ฟินแลนด์
รัฐสภาฟินแลนด์ผ่านร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมตั้งแต่ พ.ย. 2014 ปีต่อมาประธานาธิบดี เซาลี นีนิสโต ลงนามรับร่าง แต่มีผลบังคับใช้จริง มี.ค. 2017 - มอลตา
รัฐสภามีมติเกือบเป็นเอกฉันท์ผ่านร่างและบังคับใช้กฎหมายสมรสเท่าเทียมเมื่อปี 2017 - เยอรมนี
รัฐสภาโหวตผ่านร่างกฎหมายในเดือน มิ.ย. 2017 และได้รับการสนับสนุนอย่างมากจากสังคม มีผลบังคับใช้ ต.ค. ปีเดียวกันเป็นต้นมา - ออสเตรเลีย
มีการสำรวจทางไปรษณีย์พบว่า พลเมืองออสเตรเลียส่วนใหญ่สนับสนุนกฎหมมายนี้ รัฐสภาจึงลงมติให้การแต่งงานของคนเพศเดียวกันถูกกฎหมาย มีผลบังคับใช้ 9 ธ.ค. 2017 - ไต้หวัน
ปี 2017 ศาลรัฐธรรมนูญของไต้หวันระบุว่า กฎหมายการแต่งงานที่ยอมรับแต่ชายและหญิงเป็นการขัดต่อรัฐธรรมนูญ สมาชิกสภานิติบัญญัติไต้หวันจึงอนุมัติร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมในปี 2019 ถือเป็นดินแดนแห่งแรกในเอเชียที่มีกฎหมายนี้ - ออสเตรีย
ศาลสูงของออสเตรียตัดสินในปี 2017 ว่า การห้ามคู่รักแต่งงานกันด้วยเหตุผลเรื่องรสนิยมทางเพศถือเป็นการเลือกปฏิบัติ กฎหมายสมรสมีผลบังคับใช้อย่างเป็นทางการตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2019 - เอกวาดอร์
มีคู่รักเกย์ฟ้องร้องหน่วยงานภาครัฐที่ห้ามไม่ให้พวกเขาจดทะเบียน นำไปสู่การตัดสินของศาลสูงสุดที่เห็นชอบให้การสมรสเท่าเทียมเป็นสิ่งที่ชอบด้วยกฎหมาย มีผลตั้งแต่ ก.ค. 2019 - คอสตาริกา
หลังจากการผลักดันของศาลสิทธิมนุษยชนในปี 2018 ศาลฎีกาของคอสตาริกาก็ได้ตัดสินว่า การห้ามการแต่งงานของคนเพศเดียวกันนั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญ และวันที่ 26 พ.ค. 2020 การแต่งงานของคู่รักเพศเดียวกันได้กลายเป็นสิ่งที่ถูกกฎหมายในคอสตาริกา เป็นประเทศแรกในอเมริกากลาง - สวิตเซอร์แลนด์
เปิดให้ประชาชนลงมติในปี 2021 ว่าเห็นชอบกฎหมายสมรสเท่าเทียมและการรับเลี้ยงบุตรหรือไม่ ประชาชน 64.1% เห็นชอบ ทำให้มีการออกกฎหมายนี้และมีผลบังคับใช้ 1 ก.ค. 2022 - ชิลี
ประธานาธิบดีชิลีลงนามในร่างกฎหมายรับรองการแต่งงานของคนเพศเดียวกันในปี 2021 มีผลบังคับใช้ในเดือน มี.ค. 2022 - สโลวีเนีย
9 ก.ค. 2022 ศาลรัฐธรรมนูญสโลวีเนียมีมติ 6 ต่อ 3 ว่า การห้ามการแต่งงานของคนเพศเดียวกันและการรับเลี้ยงบุตรบุญธรรมนั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญ รัฐสภาของประเทศผ่านการแก้ไขประมวลกฎหมายสมรสเท่าเทียมในเดือน ต.ค. - เม็กซิโก
การแต่งงานเพศเดียวกันในเม็กซิโกเริ่มถูกกฎหมายที่แรกในกรุงเม็กซิโกซิตี ซึ่งเป็นเมืองหลวงของประเทศ ตั้งแต่ปี 2009 ต่อมาศาลฎีกาตัดสินว่า การห้ามการแต่งงานของคนเพศเดียวกันนั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญในปี 2015 จากนั้นแต่ละรัฐของเม็กซิโกก็ทยอยรับรองสมรสเท่าเทียม จน ต.ค. 2022 ทุกรัฐของเม็กซิโกมีการบังคับใช้กฎหมายสมรสเท่าเทียม - คิวบา
กฎหมายสมรสเท่าเทียมได้รับการรับรองหลังจากการลงประชามติระดับชาติในคิวบาเมื่อวันที่ 25 ก.ย. 2022 ชาวคิวบาส่วนใหญ่โหวตให้คู่รักเพศเดียวกันแต่งงานและรับเลี้ยงบุตรได้ - อันดอร์รา
รัฐสภาอันดอร์ราลงมติเมื่อวันที่ 21 ก.ค. 2022 ให้ขยายขอบเขตกฎหมายการแต่งงานของพลเมืองให้ครอบคลุมคู่รักเพศเดียวกัน มีผลบังคับใช้ต้นปี 2023 - เอสโตเนีย
รัฐสภาเอสโตเนียอนุมัติการแต่งงานของคนเพศเดียวกันเมื่อวันที่ 20 มิ.ย. 2023 เป็นชาติอดีตสหภาพโซเวียตประเทศแรกและประเทศบอลติกประเทศแรกที่มีกฎหมายนี้ มีผลบังคับใช้ 1 ม.ค. 2024 - กรีซ
เมื่อเดือน กงพ. 2024 รัฐสภากรีซได้อนุมัติกฎหมายสมรสเท่าเทียม และอนุญาตให้คู่รักเพศเดียวกันรับบุตรบุญธรรมได้ ขณะนี้ยังไม่มีผลบังคับใช้ โดยรอประกาศในราชกิจจานุเบกษาอย่างเป็นทางการ - ไทย
รัฐสภาเพิ่งลงมติ เห็นด้วย 400 เสียง ไม่เห็นด้วย 10 เสียง งดออกเสียง 2 ไม่ลงคะแนน 3 เสียง ทำให้กฎหมายสมรสเท่าเทียมผ่านร่าง หลังจากนี้จะเตรียมเข้าสู่การพิจารณาของวุฒิสภา (สว.) และหากร่างผ่าน จะนำขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อประกาศใช้เป็นกฎหมายต่อไป ทำให้ประเทศไทยเป็นชาติแรกของอาเซียนที่มีร่างกฎหมายนี้ รวมถึงเป็นแห่งที่ 2 ของเอเชียต่อจากไต้หวัน
ส่วนกรณีของประเทศ “เนปาล” ที่ก่อนหน้านี้มีรายงานว่า มีคู่รักเพสเดียวกันกันคู่แรกจดทะเบียนสมรสกันได้แล้วนั้น เกิดจากศาลสูงสุดเนปาลออก “คำสั่งคุ้มครองชั่วคราว” ให้คู่รักเพศเดียวกันสามารถจดทะเบียนสมรสได้ แต่ยังไม่ได้มีการรับรองกฎหมายสมรสเท่าเทียมอย่างเป็นทางการ
ในปี 2024 นี้ คาดว่ามีบางประเทศที่อาจมีความเคลื่อนไหวเรื่องกฎหมายสมรสเท่าเทียมออกมา ได้แก่ เช็กเกีย อินเดีย ญี่ปุ่น เนปาล และฟิลิปปินส์
Cr.pptvhd36